Seinenbouw

’t Is alweer een tijdje geleden dat ik iets geschreven heb. Dat komt vooral doordat ik voor anderen bezig ben geweest en niet echt veel nieuwe dingen heb gedaan.

Wat wel de moeite van het vermelden waard is, zijn de seinen die ik recent heb gebouwd. Dit op verzoek van Johan, die zijn Blausee-Mitholz van seinen voorzien wil hebben.

Het seinschild

Eerste uitdaging was het seinschild. Eerder gebruikte ik hiervoor etsen van Han-Lin. Die moesten nog voorzien worden van lichtkappen die ik 3D geprint heb. Zo staan ze ook bij mijzelf op de baan.
Dit maal wilde ik echter schild en kappen uit één stuk messing frezen. Uitdaging daarbij is dat er aan zowel de voor als achterkant gefreesd moet worden. Hierbij is het van belang dat de oriëntatie in de machine hetzelfde blijft wanneer het werkstuk wordt omgedraaid. Het heeft me een aantal pogingen gekost om dit goed te krijgen, maar nu heb ik dat in de vingers.
Voor het ontwerp heb ik een tekening gebruikt die ik van het internet heb gevist:

bron http://www.artandtrains.it/inglese/original_drawings_and_documents.htm

De mast

Voor de masten heb ik in eerste instantie exemplaren gebruikt van Han-Lin. Die had ik nog liggen. Deze zijn ook geëtst, gebogen en aan profielen gesoldeerd.

Heel erg mooi, maar lastig voor mij om na te maken. Eerlijk gezegd ben ik er niet eens aan begonnen ze na te maken. Ik ben uitgeweken naar 3D-printen.

De mast heeft een paar zeer filegrane onderdelen. Die zullen waarschijnlijk bij Shapeways niet door de pre-productie controle komen en anders het transport niet overleven. Dus zat er niets anders op zelf een 3d-printer aan te schaffen.
Vervolgens bedacht ik dat ik net zo makkelijk gelijk het schild eraan kan printen. En jawel, dat kan.

 

Onderaan de mast zie je een “zwabber”. 3D-printen met hars is een analoog proces. Dat vergt wat gevoel voor instellingen, belichtingstijden en dergelijke. Dat kost leergeld. In latere versies is dat opgelost. Verder ter illustratie van de kwetsbaarheid; de horizontale beugel aan de achterkant is 0.5 mm hoog en 0.3 mm dik.

Probleem met deze aanpak is het verven. Het geheel kan met de airbrush gespoten worden, maar de witte rand van het schild is een ander verhaal. Daarvoor met je het schild plat neer kunnen leggen. Met de beugel aan de achterkant, 2 stuks bij 4 en 5 licht seinen, gaat dat niet lukken. Daarom heb ik uiteindelijk alleen de mast met de ophangbeugels voor het schild geprint, en het schild uit messing gemaakt.

De LEDs

In eerste instantie heb ik een oplossing bedacht, waarbij de leds in een hulsje achter in het sein gestoken worden. Daarvoor is aan de achterkant van het sein een bus gefreesd. De leds zelf worden per stuk van draden voorzien en in het huisje/dopje gestoken.

Het is te doen, maar een verschrikkelijk gepruts. Het solderen van de (0402) leds valt niet mee. Grotere leds passen niet in het hulsje. En dan breken de draden ook nog erg makkelijk af. Al met al, te veel uitval en geen goede oplossing.

Overleg met met mijn vriend Han-Lin bracht uitkomst. Hij was toevallig met hetzelfde probleem bezig. Hij was aan het voortborduren op de printjes die Dennis en ik ooit gemaakt hebben om de leds op te solderen.
Aanpassing die Han-Lin gemaakt heeft is de leds op de kop, door een gat te monteren. Hierdoor zit de led als het ware in de print en hoeft de print niet dikker te zijn dan de hoogte van de led, 0.6mm voor een 0603 led. Han-Lin gebruikt zelfs 0804 leds.
Dat is te frezen, dus dat kan ik ook. Bijkomend voordeel is dat met één plus draad volstaan kan worden. Scheelt weer draden door de mast.

Afwerking van het printje

Enige nadeel van zo’n printje is de achterzijde. Met draden eraan gesoldeerd en licht dat door de kieren schijnt, niet echt top-modelbouw. Daar heeft Han-Lin het volgende op gevonden:

foto: Dr. Han-Lin Chou

Een gietmal, om de achterzijde van de print mee af te dekken en te voorzien van armaturen.

foto: Dr. Han-Lin Chou

Han-Lin gebruikt hiervoor 2-componentenlijm. Ik heb wat geëxperimenteerd en ben op montagekit uitgekomen.

Bouw van het sein

Zo is met verschillende technieken een aantal onderdelen gemaakt

Alles wordt ge-airbrushd en aan elkaar gelijmd.

De witte randen was nog een uitdaging, maar ook dat gaat steeds beter.

Vorige week zijn de seinen bij Johan afgeleverd. Te zijner tijd zullen er wel foto’s van op zijn bouwverslag verschijnen.